Hoe creëer je werkruimte in een dichtbebouwde stad en voorkom je dat bedrijventerreinen veranderen in woongebieden? De Leidse wethouder Fleur Spijker pakt de regie met een ontwikkelagenda, waarmee de stad samen met ondernemers en marktpartijen actief stuurt op voldoende (betaalbare) ruimte voor werk. ‘Voor woningen bestaan wettelijke regels over betaalbaarheid, zou dat niet ook voor werkruimtes moeten gelden?’  Spijker gaat als wethouder over economie, kennis, sport en gezondheid. In de afgelopen juni door de Leidse raad vastgestelde Ontwikkelagenda Ruimte voor Werk wil ze inzetten op meer betaalbare werkruimte in de stad. Ook wil ze de regiefunctie van de gemeente versterken om vitale Leidse bedrijventerreinen te behouden. Het gebrek aan ruimte voor ondernemers in de universiteitsstad is de Leidse wethouder een doorn in het oog, zegt Spijker in een interview dat verschijnt in het oktobernummer van vakblad BT. Ze wil dit met langjarig beleid ondervangen met onder meer een fonds dat functiemenging van wonen en werken en herontwikkeling van leegstaande bedrijfsruimtes stimuleert.   Lees het volledige artikel op Stadszaken.nl   Beeld: iStock - JaySi | Leiden, Zuid-Holland

Op 2 oktober wordt er door de Tweede Kamer met minister Keijzer gedebatteerd over ruimtelijke ordening. VNO-NCW en MKB-Nederland vragen in een brief de politiek daarbij oog te houden voor de dragende functie van het bedrijfsleven voor onze brede welvaart. Deze speelde de afgelopen jaren in het (publieke) debat over de fysieke ruimte nauwelijks een rol. Terwijl bedrijven met een beperkt beslag op de ruimte, een grote bijdrage aan de economie leveren. Lees het volledige artikel op de website van VNO NCW.

Minister Beljaarts (EZ) heeft op 25 september 2024 de Tweede Kamer geïnformeerd over de stand van zaken rond het programma Ruimte voor Economie en de Ruimtelijke Economische Verkenning  (REV) aangeboden. De REV geeft een analyse van factoren die de ruimtelijk-economische structuur van Nederland bepalen.  De minister benadrukt in de brief het belang van het programma Ruimte voor Economie. Het programma heeft vier doelstellingen geformuleerd: Inrichten en faciliteren van een circulaire en CO2-neutrale industrie Ontwikkelruimte voor kennisindustrie en kennisclusters Inpassing van grootschalige bedrijfsvestigingen Goede en betaalbare vestigingsmogelijkheden voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) De focus van het programma Ruimte voor Economie richt zich voornamelijk op de bedrijventerreinen, de haven- en industrieclusters en de campussen omdat daar de grootste ruimtelijke knelpunten zitten en de transities voor de grootste opgave zorgen.  De Ruimtelijk Economische Verkenning, nog lopende onderzoeken en de te ontwikkelen visie leveren de economische bouwstenen voor de Nota Ruimte. In de Nota Ruimte – die deze kabinetsperiode zal worden uitgewerkt door de betrokken departementen onder leiding van het ministerie van VRO - worden integrale en gebiedsgerichte ruimtelijke keuzes gemaakt voor nu, straks en later, waarbij recht wordt gedaan aan de onderscheidende kracht van alle regio’s.   Lees hier de Kamerbrief. Bekijk hier de Ruimtelijke Economische Verkenning 2024.

De komende jaren slaat Limburg de handen ineen om de bedrijventerreinen in de provincie verder te verduurzamen. Dit vanwege de noodzakelijke klimaat-opgaven en de uitdagingen op de energiemarkt. Het doel is de Limburgse bedrijven, gevestigd op bedrijventerreinen, te helpen om dit samen en met gerichte ondersteuning aan te pakken. Om dit doel te kunnen bereiken zet de Provincie Limburg de zogenaamde SPUK-regeling verduurzaming bedrijfsmatig vastgoed in. Deze wordt met name ingezet voor het opzetten of verhogen van de organisatiegraad op Limburgse bedrijventerreinen ten behoeve van verduurzaming. Onderdeel hiervan vormt de realisatie van zogenaamde energyhubs, waar dat een oplossing kan zijn. De Limburgse Ontwikkelings Maatschappij (LIOF), de Limburgse Werkgevers Vereniging (LWV) en de Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg (OML) vormen samen een speciaal hiervoor opgericht consortium. Zij trekken hierin samen op met onder andere de Limburgse gemeenten, RES-en, Enexis en het landelijk Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen (PVB) Nederland. Energyhubs als oplossing voor netcongestie We worden allemaal geconfronteerd met netcongestie: de overbelasting van het energienet. Het ontwikkelen van een toekomstbestendig bedrijventerrein dat als energyhub voor haar omgeving fungeert, biedt interessante kansen. Een sterke energievraag en vaak ook -aanbod vanuit verschillende partijen komen in een klein gebied samen. De vraag naar energie is er in vele modaliteiten; in de vorm van elektriciteit, warmte en (duurzaam) gas. De oplossing kan zitten in samen slimmer de beschikbare energie in te zetten of gebruik te maken van slimme en duurzame opwek- of opslagsystemen. Project Verduurzaming Bedrijventerreinen Limburg (VBL) Onder deze naam gaat het consortium aan de slag. Hierbij wordt nauw samengewerkt met bestaande parkmanagement organisaties of ondernemersverenigingen op de bedrijventerreinen. Deze integrale samenwerking biedt grote mogelijkheden. Het consortium wordt gefinancierd vanuit de SPUK-regeling. Doel Het doel is om in 2027 op minimaal 59 Limburgse bedrijventerreinen de organisatiegraad op te zetten of te verhogen ten behoeve van de verduurzaming van deze terreinen. Waarvan bij 49 bedrijventerreinen de primaire inzet gericht is op het opzetten en verhogen van de organisatiegraad. En waarvan op minimaal 10 terreinen de inzet gericht is op het realiseren van een energyhub en/of projecten rondom klimaatadaptatie. Een ambitieuze maar haalbare doelstelling.  Aftrap op 25 september Op 25 september 2024 kwam het consortium, Enexis en PVB samen met de Limburgse gemeenten op het Provinciehuis. Doel was elkaar te informeren over de aanpak en mogelijkheden. Met als voorgenomen uitkomst een startlijst van bedrijventerreinen. Speciaal aangestelde ambassadeurs gaan op korte termijn het gesprek aan met de gemeenten, parkmanagement organisaties of ondernemersverenigingen op deze terreinen over de status, mogelijkheden en wensen. Op basis hiervan zal het actieplan worden aangescherpt. Fotobijschrift vlnr: Vanessa Silvertand,(OML) Jan Willem Tolkamp (LIOF), Sjoerd Mooren (LWV), Mike Ummels, (PL) Lidy Rutten (LWV), Ronald Pluijmakers (PL), Christa de Ruyter (PVB), Jean Boumans (OML)

De scheepswerf van Damen aan het Cornelis Douwesterrein, binnen de ringweg A10 van Amsterdam, is ‘Industrieterrein van Provinciaal Belang’. Met dat besluit heeft de provincie Noord-Holland op verzoek van Defensie een streep gezet door uitgebreide woningbouwplannen van de gemeente Amsterdam. De stad hoopt over enkele jaren alsnog te kunnen bouwen.  In een korte raadsbrief schrijft een woedend college van B en W dat de provincie Noord-Holland vorige week eenzijdig heeft besloten een wijziging van de Omgevingsverordening NH2022 ronde 2024-II ter inzage te leggen, met daarin het besluit dat de Shipdocklocatie Industrieterrein moet blijven.  De provincie neemt het besluit op verzoek van ministeries van Economische Zaken & Klimaat (inmiddels omgedoopt tot ministerie van Economische Zaken), Infrastructuur & Waterstaat en Defensie.  ‘Het gaat om het belang van deze werf voor onze nationale veiligheid (instandhouding van marineschepen), de energietransitie (het ombouwen van fossiele naar duurzame schepen en het uitrusten van installatieschepen voor de realisatie van offshore energieprojecten) en circulaire- en grondstoftransities (hergebruik van schepen).’  ‘Capaciteit om grote schepen te onderhouden, te repareren en te verduurzamen (ombouwen) is cruciaal voor de bescherming van onze nationale vitale belangen en strategische autonomie.’  Streep door 9.600 woningen  Amsterdam wilde op die 960.000 m2 juist 9.600 woningen bouwen. De stad plande daar ook 6.400 arbeidsplaatsen, zes scholen en zeven zorgcentra. Ook had de stad 48.000 m2 terrein voor georganiseerde sport in gedachten.  Deze wijziging heeft tot gevolg dat de woningbouw op deze plek mogelijk vertraagt, aldus het stadsbestuur, ‘terwijl Amsterdam een schreeuwend heeft tekort aan woningen’.   ‘Het college vraagt zich daarbij sterk af of het bouwen en repareren van fregatten binnen stedelijk Amsterdam een lange toekomst heeft. Dergelijke zware industrie verhuist over het algemeen immers op termijn naar de randen van de stad.’  Het stadsbestuur schrijft dat er begrip is voor de veranderende omstandigheden in de wereld en de lastige afwegingen die daarbij horen. ‘Maar Amsterdam had vergevorderde plannen met dit gebied en die komen nu (tijdelijk) stil te liggen.’  De aanwijzing van de provincie heeft volgens het stadsbestuur ook gevolgen voor de ontwikkeling van HavenStad. Hoe groot, kan B en W nog niet zeggen. De raad wordt later nader geïnformeerd.  Locatie al voorbereid op bouwplannen De werf werd in 2017 verworven door VolkerWessels, die het kocht van scheepswerf Shipdock. De werf werd destijds al gehuurd door Damen Shiprepair, dat een huurcontract heeft tot 2028 en daarna in principe weg moet.   Om gemeente en de ontwikkelaar op ander plannen te brengen, presenteerde Damen enkele jaren terug een alternatief plan waarbij woningbouw en scheepsbouw hand in hand gaan.   Hoop op ander besluit  De stad houdt hoop dat het alsnog op die plek kan bouwen, zodra de scheepswerf een nieuwe plek heeft gevonden. Daartoe zet ook de provincie zich in, blijkt ook uit de reactie op de zienswijze van de ministers.   ‘Zodra deze oplossing er is kan de status IPB worden ingetrokken en kan de transformatie naar woningbouw op deze locatie alsnog gestalte krijgen. Wij hebben inmiddels de afspraak gemaakt met het Rijk en de gemeente Amsterdam om dit de komende twee jaar nader te onderzoeken.’  Damen Shiprepair heeft nog geen alternatief waar het haar activiteiten kan voorzetten. Lees het bericht ook op Stadszaken.nl

Provincie Noord-Brabant ontvangt € 3,3 miljoen vanuit het Rijk om bedrijventerreinen duurzaam en klaar voor de toekomst te maken. In totaal wordt het geld aan 104 bedrijventerreinen in Brabant uitgegeven. Deze terreinen zijn belangrijk voor de Brabantse economie en werkgelegenheid. Het subsidieprogramma loopt tot mei 2027 en helpt bedrijven om beter samen te werken bij het verduurzamen. De subsidie is verdeeld over vier Brabantse regio’s. Elke regio zal werken met een eigen aanpak en plan. Zo maken zij gebruik van regionale kansen, kennis, netwerken en bestaande initiatieven. Natuurlijk hebben de regio’s de plannen onderling gedeeld en van elkaar geleerd. Het geld wordt verdeeld op basis van het aantal bedrijventerreinen in elke regio. Daarom krijgt regio West meer dan 1 miljoen euro, regio Zuid-Oost ruim 900.000 euro, regio Noord-Oost bijna 850.000 euro en regio Midden meer dan € 400.000. Waaraan gaat het geld besteed worden? De subsidie is bedoeld om de organisatiegraad van bedrijventerreinen te versterken. Dit betekent dat bedrijven beter met elkaar gaan samenwerken om hun terreinen te onderhouden, beheren en verduurzamen. Het gaat bijvoorbeeld over gezamenlijke werken aan energie-oplossingen, vergroening of het circulair gebruiken van reststromen. Er worden ‘aanjagers’ ingezet om hierbij te helpen. Dit zijn mensen die bedrijven ondersteunen en helpen bij het opzetten of verbeteren van deze samenwerking. Daarnaast wordt een deel van de subsidie gebruikt om tussen de aanjagers, de regio’s en landelijk kennis te delen. Waarbij we gebruik maken van de opgedane ervaring bij de Grote Oogst-terreinen. Het belang van bedrijventerreinen Bedrijventerreinen zijn belangrijk voor de Brabantse economie. De vele bedrijven die hier gevestigd zijn zorgen voor banen en inkomsten in de regio. In Brabant komt 38% van de werkgelegenheid en 45% van het regionale inkomen van bedrijventerreinen. Bedrijven kunnen kosten besparen door zich te organiseren. Het verduurzamen van deze terreinen is nodig voor een schonere en veiligere toekomst voor iedereen. En helpt bij het tegengaan van klimaatverandering. Zo blijft Brabant een fijne plek om te werken én wonen. Samen op weg naar een duurzame toekomst “Provincie Noord-Brabant gelooft dat een gezamenlijke aanpak de sleutel is tot succes”, zegt gedeputeerde Stijn Smeulders. “Met deze subsidie kunnen de regionale initiatieven worden omgezet in concrete acties die bijdragen aan een schonere en groenere toekomst voor iedereen. De komende jaren staan in het teken van samenwerking, innovatie en duurzame groei.” Hoe weten we of het goed gaat? De voortgang van de verduurzaming wordt elke zes maanden gecontroleerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Dit helpt om de resultaten te volgen en belangrijke kennis te verzamelen voor toekomstig beleid.