De Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (OMU) is op 16 december 2011 opgericht door de provincie Utrecht. De OMU zal de komende jaren zijn tanden zetten in het opknappen van verouderde bedrijventerreinen.

Nieuwe bedrijven in de provincie Utrecht zijn goed voor de economie. Vestiging van bestaande en nieuwe bedrijven ziet de provincie dan ook graag. Er is echter maar beperkte ruimte en tegelijk wordt de ruimte op de bestaande bedrijventerreinen vaak niet goed gebruikt. Voor marktpartijen is het risicovol om hier wat aan te doen. Daarom heeft de provincie Utrecht de Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (OMU) opgericht.

Gedeputeerde Van Lunteren: “Op deze manier kunnen we als overheid ook de private terreinen aanpakken en een grote slag maken in het opknappen van de bedrijventerreinen.”

De OMU zal bedrijventerreinen herstructureren door, samen met gemeenten en/of marktpartijen, bestaande gronden en gebouwen op bedrijventerreinen op te kopen, op te knappen en weer te verkopen. Doel is om tot 2020 ongeveer 50 hectare bedrijventerreinen aan te pakken. Hiermee wil de provincie ook de markt stimuleren om te investeren in de bestaande bedrijfspanden.

De provincie Utrecht heeft de afgelopen jaren actief beleid gevoerd voor het opknappen van de publieke delen van de bedrijventerreinen, zoals wegen, groen en parkeervoorzieningen. De OMU zal zich richten op het particuliere deel. Samen met de gemeenten kunnen nu de verouderde bedrijventerreinen in zijn geheel worden aangepakt.

De Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht is een Naamloze Vennootschap, waarvan de provincie enige eigenaar (aandeelhouder) is.

"één van de succesvolste Nederlandse herstructureringsaanpakken gebaseerd op samenwerking van markt én overheid"

Vanuit het 'Kennispunt Bedrijventerrein Limburg' organiseerde de Limburgse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen BV (LHB) op 1 december 2011 een interessante busexcursie naar 'Brabantse Herstructureringsprojecten op Bedrijventerreinen'.

In de provincie Brabant zijn geruime tijd de N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) en de Brabantse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen BV (BHB) actief. Sinds 2005 heeft BOM / BHB al tientallen projecten vlot getrokken, waardoor honderden hectares verouderd bedrijventerrein succesvol zijn geherstructureerd of waarvoor een herstructureringsproces wordt doorlopen.

De BOM / BHB hebben 1 december 2011 ruim 50 genodigden (overheden en marktpartijen) een hele dag meegenomen in hun werkwijze en aanpak aan de hand van locatiebezoeken. Daarbij zijn zij ingegaan op de (noodzakelijke) samenwerking met overheids- én marktpartijen. Ook zijn die partijen zelf aan het woord gekomen, zodat ze vanuit hun eigen rol konden aangeven waarom de herstructurering in Brabant zo succesvol is.

Vrijdag 25 november 2011 hebben de gemeente Waalwijk, de Brabantse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen B.V. (BHB) en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) een Samenwerkings- en participatieovereenkomst ondertekend voor de herstructurering Haven 1 t/m 6. Tegelijkertijd is ook een Samenwerkingsovereenkomst businesscases vernieuwing sluis en ontwikkeling Oostelijke insteekhaven ondertekend.

Herstructurering Haven 1 t/m 6

Met deze Samenwerkings- en participatieovereenkomst pakken de gemeente Waalwijk, BHB en BOM gezamenlijk verouderde bedrijfskavels en -gebouwen op de bedrijventerreinen Haven 1 t/m 6 aan. Hiervoor is een Masterplan+ opgesteld. Mogelijkheden zijn onderzocht om het bedrijfsleven een beter ondernemersklimaat te bieden door een aantal problemen aan te pakken. Hierbij valt te denken aan: inefficiënt ruimtegebruik, braakliggende terreinen, leegstand en verpaupering. Het Masterplan+ schept een kader om van het bedrijventerrein Haven weer een modern en dynamisch bedrijventerrein te maken door een gezamenlijke aanpak van de geconstateerde verouderingsproblemen en knelpunten. Het Masterplan+ besteedt ruim aandacht aan de gewenste herstructurering van private kavels. Een lokaal herstructureringsfonds wordt opgericht om dit mede mogelijk te maken.

Samen met bedrijfsleven

Het Masterplan+ is door de gemeente en de BOM, in samenwerking met het bedrijfsleven opgesteld De ervaring en ambities van de betrokken ondernemers zijn geïnventariseerd en uitgewerkt in kansen en knelpunten in met name private ruimten op Haven 1 t/m 6. De geplande projecten voor de openbare ruimte worden gekoppeld aan de meerjarenprogramma’s van de gemeente.

Lokaal Herstructureringsfonds Waalwijk

Voor de uitvoering van het Masterplan + richten partijen het Lokaal Herstructureringsfonds Waalwijk op en leggen in totaal 6 miljoen euro in om te participeren in de herontwikkeling van private kavels.

Samenwerkingsovereenkomst businesscase sluis/Oostelijke insteekhaven
Door het college van Waalwijk zijn, gesteund door de gemeenteraad, 2 varianten gekozen met als doel om de bereikbaarheid over water voor Waalwijk Noord toekomstbestendig te maken.

De “Samenwerkingsovereenkomst businesscases vernieuwing sluis en ontwikkeling Oostelijke insteekhaven” heeft tot doel om de businesscases voor de sluis en de oostelijke insteekhaven op te stellen met diverse betrokken publieke en private partijen. Deze businesscases kennen een uitwerking op het gebied van de civiele techniek, financiële haalbaarheid (incl. een risicoanalyse) en ruimtelijke ordening/planologie. De samenwerkingsovereenkomst heeft een looptijd tot 30 april 2012.

Op basis van deze businesscases kan de gemeenteraad van Waalwijk in mei volgend jaar een vergelijking maken tussen de 2 varianten en een afgewogen beslissing nemen of en zo ja op welke wijze de havenontwikkeling aangepakt wordt. De volgende partijen zijn betrokken bij deze samenwerking: gemeente Waalwijk, BOM/BHB, Midpoint Brabant, Brabant Intermodal, Zand - en grindhandel Waalwijk, MCA en het Waalwijks Bedrijvenplatform.

De werkzaamheden voor het project Nuland-Oost zijn op 24 november 2011 van start gegaan. Door wethouder Jeanne Moon werd de aftrap gegeven met de sloop van het voormalige bedrijfsgebouw van de Gebroeders Van de Donk BV.

Het pand van Gebroeders Van de Donk BV aan de Industriestraat in Nuland was eerder door de gemeente Maasdonk gekocht. Het bedrijf zelf is enige tijd geleden verhuisd naar de Menhirweg op bedrijventerrein Vorstengrafdonk in Oss.

Ook twee andere bedrijven (Farmadomo en Bowie) op het bedrijventerrein zullen in de loop van 2012 hun bedrijfsactiviteiten verplaatsen. Ook deze percelen zijn door de gemeente gekocht in het kader van de herstructurering van het bedrijventerrein De Terp.

Het project Nuland-Oost bestaat uit herstructurering van bedrijventerrein De Terp en de bouw van circa 275 woningen op de Pelgrimsche Hoeve. De bedrijfsverplaatsingen vinden plaats in het kader van de herstructurering van het bedrijventerrein. Hierbij is de gemeente ondersteund door de BOM/BHB. Door de verplaatsing van de bedrijfsactiviteiten met bijbehorende milieuhindercirkel is de ontwikkeling van circa 275 nieuwe woningbouw op de Pelgrimsche Hoeve mogelijk.

De gemeente Uden, UOV De Kring, de Stichting Beheer Bedrijventerreinen Uden (SBBU) en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) en de Brabantse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen (BHB) hebben op woensdag 23 november 2011 gezamenlijk een bouwbord voor de herstructurering van bedrijventerrein Loopkant–Liessent aan de invalsweg van het terrein onthuld.

Met de onthulling van het bord wordt de voortvarendheid van de al enige tijd lopende gezamenlijke aanpak geaccentueerd. Een aanpak die staat voor het uitwerken en realiseren van de Visie “Samen vernieuwen: streefbeeld voor een goed functionerend bedrijventerrein Loopkant – Liessent”.

De onthulling vond mede plaats ter gelegenheid van de officiële kennismaking van de Raad van Commissarissen van de BHB met het bedrijventerrein. De Raad wil daarmee haar interesse in de voortgang van de herstructurering en het belang daarvan onderstrepen.

De BOM en de BHB hebben als uitvoeringsorganisaties van de provincie Noord-Brabant vanaf 2008 medewerking verleend aan het in beeld brengen van de visie en ambitie voor het bedrijventerrein alsook de uitwerking en realisatie ervan. Voor de herontwikkeling van private kavels hebben de gemeente Uden en de BHB in totaal een risicoparticipatie kapitaal van € 4.500.000 in een Lokaal Herstructureringsfonds in gebracht. Dit fonds is van belang om flexibiliteit te verschaffen voor gemeente en BHB om gezamenlijk deelprojecten op te pakken.

Bij de herontwikkeling van private kavels zijn strategisch panden verworven aan de Nijverheidsstraat, Frontstraat, Liessentstraat en Oude Udenseweg. Dit om de gewenste ambitie voor het hele terrein en/of delen ervan een impuls te geven. Een impuls die door het particulier initiatief wordt overgenomen. Al naar gelang heeft op basis van een gezamenlijk besluit van gemeente en BOM/BHB aankoop, sloop van de opstallen, bodemsanering alsook renovatie aan de panden plaatsgevonden. In een groot aantal gevallen zijn deze al weer succesvol verkocht om nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken.

De verwerving van het oude Tracon-pand (hoek Frontstraat / Liessentstraat) waar onlangs De Ideeënfabriek is geopend, is een schoolvoorbeeld van het succesvol samenbrengen van creativiteit en innovatie. Ook startende ondernemers kunnen in de startersmarktplaats onderdak vinden. “Een broedplaats voor creativiteit” zo stelde de directeur van de BOM, de heer Jan Pelle bij de opening.

Ook de percelen en panden van het voormalige Induma (hoek Industrielaan / Liessentstraat) hebben na lange tijd een metamorfose ondergaan en herbergen Living for All met een nieuw woonwinkel-concept. Aan de Oude Udenseweg is succesvol een perceel geamoveerd waar binnen afzienbare tijd uitbreiding van een autoshowroom annex -werkplaats gaat plaatsvinden.

Medio november heeft de Raad van Commissarissen van de LHB ingestemd met een garantiestelling aan de gemeente Heerlen. Op bedrijventerrein De Beitel wordt het nu mogelijk de doorsteek van de Eisterweg te realiseren. LHB tracht met een garantiestelling partijen bij elkaar te brengen en het project financieel mogelijk te maken.

In de regio Parkstad is inmiddels op 6 bedrijventerreinen gestart met de 1e fase van herstructurering. In totaal wordt voor circa € 5 miljoen aan werk uitgevoerd, waarvan de gemeenten en Parkstad Limburg respectievelijk € 3 en € 2 miljoen bij elkaar gebracht hebben. Eind 2012 zullen de meeste werkzaamheden opgeleverd worden. Met deze forse impuls wordt met name de kwaliteit van het openbaar gebied op de bedrijventerreinen sterk verbeterd. Samen met een aantal gemeenten en vastgoedeigenaren is LHB ook bezig met de planvorming van herstructurering in het private domein.

Bedrijventerrein Veldzicht-Zuid in de gemeente Ermelo is een klassiek voorbeeld van een gefaseerd uitgegeven, gemengd bedrijventerrein waar door een geleidelijk proces van verandering, veroudering is opgetreden. Om verdere fysieke en economische achteruitgang tegen te gaan en om de kwaliteit, verkeersveiligheid en uitstraling van het terrein te verbeteren heeft Oost NV, in samenwerking met gemeente en ondernemers, een duurzaam herstructureringsplan opgesteld.

Eind 2010 stelde Oost NV een vastgoedanalyse van bedrijventerrein Veldzicht-Zuid op. Toen is geconstateerd dat het vastgoed op het terrein over het algemeen van voldoende kwaliteit is. Wateroverlast, verkeerskundige knelpunten en een kwalitatief laagwaardige uitstraling van de openbare en private ruimte zijn de grootste knelpunten op Veldzicht-Zuid.

In maart 2011 is een start gemaakt met het uitwerken van concrete maatregelen ter verbetering van het bedrijventerrein. Oost NV richtte een werkgroep en stuurgroep op waarin ondernemers, gemeente en provincie gezamenlijk naar oplossingen zochten voor de knelpunten. Dit heeft geresulteerd in een duurzaam herstructureringsplan voor Veldzicht-Zuid.

Concrete projecten zijn het aanpassen van de infrastructuur, het opstellen van een groen- en beheer plan, beeldkwaliteitplan en duurzaamheidsplan, het verduurzamen van de openbare verlichting en het oprichten van een structurele beheervorm. De totale investering bedraagt meer dan 1 miljoen euro.

Oost NV coördineerde het gehele proces en schreef het herstructureringsplan.

De participanten van SKBN hebben woensdag 8 juni tijdens de Provada in Amsterdam hun handtekening gezet onder het Businessplan 2011-2013. Gezamenlijk beschikken de participanten over € 200 miljoen om te investeren in bedrijventerreinen.

In het businessplan spreekt SKBN de ambitie uit om zich verder te ontwikkelen tot hét kennisplatform voor bedrijventerrein- en gebiedsontwikkeling waar overheden en marktpartijen elkaar vinden om kennis en ervaringen uit te wisselen.

SKBN is door 11 regionale en grootstedelijke ontwikkelingsmaatschappijen opgericht, met het doel om de opgedane praktijkkennis over de aanpak van bedrijventerreinen verder te ontwikkelen en te verspreiden. “We beginnen heel praktisch, zo werken we namelijk al jaren, met het organiseren van kennistafels en studietrajecten. Het jaarlijkse landelijke bedrijventerreincongres blijft een belangrijk speerpunt in de kennisverspreiding. Wie een hoe-vraag heeft, kan bij ons terecht”, aldus SKBN-voorzitter Theo Föllings. “Alle participanten beschikken al over de nodige kennis, als ook over een behoorlijk netwerk. En juist dat netwerk gaan we met elkaar verbinden.”

Het unieke aan SKBN is dat hierin organisaties worden verenigd die zich dagelijks bezig houden met de ontwikkeling, herstructurering en het beheer van werklocaties. Hierbij concentreert de SKBN zich op de hoe-vraag. Samen beschikken de participanten over een enorme dosis ervaring en praktische kennis van bedrijventerreinen, waaronder economische verdienmodellen en financierings¬constructies zoals fondsvorming. SKBN en haar participanten beschikken daarnaast over een breed netwerk, binnen zowel private partijen als overheden, en wil als onafhankelijke stichting ontmoetingen organiseren tussen alle betrokken belangen. Ook levert SKBN, gevraagd en ongevraagd, beleidsinput op basis van kennis. Ten slotte initieert, ondersteunt en levert SKBN kennis aan (wetenschappelijk) onderzoek van kennisinstellingen op het gebied van werklocaties en gebiedsontwikkeling.

Het is de wens van de SKBN om zich in de periode 2011-2013 te ontwikkelen tot een platform waar:

• een onafhankelijk netwerk van specialisten samenkomt, zonder winstoogmerk en niet gelieerd aan adviesbureaus etc.;
• trends/geluiden van de markt worden oppikt en actief de discussie tussen publieke en private partijen wordt gezocht;
• opgedane kennis wordt gevonden en verder ontwikkeld;
• beleidsinitiatieven worden getoetst door mensen die dicht tegen de praktijk aan staan;
• best practices worden gevonden;
• hét interactieve en fysieke kenniscentrum op bedrijventerreingebied ontstaat.