Of je nu in Nederland, België of Engeland bent, ruimte voor werken zit door oprukkende woningbouw in de verdrukking. Overal proberen steden de teruggang voor een halt toe te roepen en bij gebiedstransformaties te sturen op nieuwe ruimte voor productieve bedrijvigheid. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Tijdens het seminar ‘Grip op ruimte voor werk’ dat vakblad BT en SKBN op woensdag 20 september organiseren, leer je hoe je met ruimtelijke en financiële instrumenten kunt sturen op ruimte voor werken.

Na een periode dat gemeenten ruimhartig waren met het toelaten van (economische) activiteiten, noopt ruimteschaarste tot een selectiever toelatingsbeleid. ‘Het juist bedrijf op de juiste plek’ is het nieuwe adagium om onderbenutting van kostbare milieuruimte tegen te gaan. Daarnaast willen overheden sturen op nabijheid van werkvoorzieningen en stedelijke bevolkingsconcentraties. Het is sowieso al een uitdaging om ruimte voor stadsverzorgende- en productieve bedrijvigheid als vitale stedelijke functie te borgen, dat het vaak aflegt tegen lucratievere woningbouw. Dit terwijl door een toenemend aantal inwoners in stedelijke regio’s de behoefte aan stedelijke bedrijfsruimte enkel groeit.

Gemeenten hebben echter maar beperkt grip op grondgebruik. Ze moeten dealen met private eigenaren die vaak voor de hoogste grondopbrengst gaan. En als een gemeente of ontwikkelingsmaatschappij al eigenaar is van de grond, dan mag ze deze op grond van het gelijkheidsbeginsel niet ongemotiveerd aan één partij aanbieden. Het wijzigen of verbijzonderen van bestemmings- of omgevingsplannen gaat gepaard met planschaderisico’s en is traag. Voor diensten geldt het principe van vrije vestiging wat een brancheringsbeleid in de weg staat. Met de invoering van de nieuwe Omgevingswet zijn wijzigingen in het onteigenings- en voorkeursrecht van kracht, waar eveneens rekening mee moet worden gehouden.

Tijdens het seminar ‘Grip op ruimte voor werk’ leer je:

  • Welke planologisch-juridische instrumenten je kunt inzetten om grip te houden op grondgebruik, zoals het bestemmingsplan, de Wet Voorkeursrecht Gemeenten (Wvg) en erfpacht;
  • Welke privaatrechtelijke instrumenten je kunt inzetten om te kunnen sturen op economische activiteiten in een gebied of pand;
  • Welke vormen van ‘financial engineering’ je daarbij kunt inzetten bijvoorbeeld door verevening en je daarbij kunt leunen op het vereveningsartikel uit de Wro 2008;
  • Hoe je ruimte voor gewenste economische activiteiten ook voor de lange termijn zo veel mogelijk borgt; zowel binnen de context van de eigen organisatie als binnen de dynamiek van de markt;
  • Welke tools de Omgevingswet biedt om succesvol te sturen op bestemming en grondgebruik, zoals de projectprocedure.


PROGRAMMA

13.30 uur
Inloop

14.00 uur
Welkom en introductie
Jan Jager, vakblad BT en Mieke Naus, SKBN

14.10 uur
Financial engineering
Damo Holt, Rebel Group
Financiële instrumenten om te kunnen sturen op ruimtegebruik zijn er legio. Maar zonder van paardenmiddelen ben je - als het om ruimte voor werken gaat - al snel behoorlijk ontmand. Niet elke gemeemte heeft zin of de middelen om vastgoed aan te kopen, gronden te verwerven of te onteigenen. Toch zijn er tal van creatieve mogelijkheden om met financiele afspraken - zij het privaatrechtelijk - te sturen op ruimte voor werken.

14.30 uur
Planologisch-juridisch instrumentarium
Anita Nijboer, partner/ advocaat omgevingsrecht SIX Advocaten
Ruimte is schaars. Woningbouw is de primaire ambitie van overheden. Hoe zorg je er desondanks voor dat ruimte voor werken planologisch-juridisch afkadert? En welke kans biedt de Omgevingswet, die op 1 januari 2024 in werking treedt? 

14.50 uur
Casus 1: Borgen van ruimte voor werken in transformatiegebieden
Schieoevers Delft (Fidan Bulut, programmadirecteur Schieoevers)
(lees ook dit artikel in vakblad ROm)

15.10 uur
Casus 2: borgen van grootschalige bedrijfstuimte in binnensteden 
Bouwblokken visie- en verordening Gent (Marc de Ridder, Adjunct van de directie van Stad Gent Marc de Ridder ‘verweefcoach’ )

15.30 uur
Wrap-up
Cees-Jan Pen, lector De Ondernemende Regio, Fontys Hogeschool/ lid adviescommissie SKBN


FACTS&FIGURES
Wat: BT/SKBN Seminar ‘Grip op ruimte voor werk’
Voor wie: Gemeentelijke en provinciale ambtenaren RO en grondbeleid, wethouders RO en economie, medewerkers stedelijke en regionale ontwikkelings- en herstructureringsmaatschappijen, et cetera
Wanneer: Woensdag 20 september 2023 van 14 tot 17 uur
Waar: Redactie BT, Paulus Borstraat 41, Amersfoort
Kosten: Gratis voor abonnees van BT en leden van SKBN. Overige deelnemers betalen 99 euro. Overige deelnemers krijgen een korting ter hoogte van hetzelfde bedrag (99 euro) op inschrijving op het BT Event op donderdag 9 november 2023.

MELD JE AAN
 

Event
BT Event: ‘Sturende bedrijventerreinen, ruimte maken voor transities’
BT Event: ‘Sturende bedrijventerreinen, ruimte maken voor transities’

‘Sturende bedrijventerreinen – ruimte maken voor transities’ is hét thema van het 19e BT Event op donderdag 14 november in De Fabrique in Utrecht. Want naast een faciliterende rol door het accommoderen van ruimtevragen, hebben de 3800 bedrijventerreinen in Nederland als vitale infrastructuur per definitie een sturende impact op de wereld van morgen. Door te kiezen welke ruimtevragen je wel of niet accommodeert, welke activiteiten je wáár accommodeert, welke circulaire stromen je mogelijk maakt, hoe je ruimte biedt aan opwek en opslag van energie en hoe je een vruchtbare bodem legt voor innovatieclusters, kun je transities helpen versnellen. De ruimte en activiteiten op bedrijventerreinen hebben daarin een cruciale rol.  Het borgen van ruimte voor stadsverzorgende (circulaire) bedrijvigheid en praktische banen in de nabijheid van bevolkingsconcentraties, is een nadrukkelijk doel van gemeenten die bij gronduitgifte steeds vaker op maatschappelijke waardecreatie sturen.  Waar ruimte en grond al zijn vergeven, willen overheden – zo goed en kwaad als het gaat – regie terugpakken op bedrijventerreinen. Creatief omgaan met bestaande/beschikbare ruimte door beter benutten, intensiveren, stapelen en mixen vergroot zowel de maatschappelijke als economische output. Op nationaal niveau ontstaat – gevoed vanuit meervoudige schaarste – een nieuw paradigma van ‘keuzes maken’. Selectieve groei en het mogelijk afschalen van economische sectoren die veel ruimte vragen, maar een beperkte economische en maatschappelijke waarde genereren, zijn geen taboes meer. Tegelijk dringt het besef door dat bepaalde sectoren door digitale en circulaire transities juist méér ruimte nodig hebben. Denk daarbij aan grootschalige (data)logistiek, en de opslag/verwerking van reststromen. Deze relatief nieuwe ruimtevragers moeten zo goed mogelijk worden ingepast. Zowel fysiek-ruimtelijk, als binnen een duurzaam economisch-ruimtelijk systeem. Op het BT Event in Utrecht gaan we, samen met onze partners Provincie Utrecht, Gemeente Utrecht, Gemeente Amersfoort en de NV OMU, aan de slag met de sturende rol die bedrijventerreinen kunnen oppakken. Met een duidelijke focus op processen, praktische oplossingen, financierbaarheid en uitvoerbaarheid. HOUD DE CONGRESSITE IN DE GATEN VOOR MEER INFO.  

14-11-2024
Nieuws
VNO-NCW West over duurzame en toekomstbestendige bedrijventerreinen in Alkmaar
VNO-NCW West over duurzame en toekomstbestendige bedrijventerreinen in Alkmaar

De verduurzaming van bedrijventerreinen is een belangrijk speerpunt van VNO-NCW West in 2024. Eind februari organiseerden ze daarover in samenwerking met de Rabobank een bijeenkomst in Naaldwijk, en op woensdag 13 maart is het de beurt aan de kring in Noordwest-Holland om hierover in gesprek te gaan met ondernemers, organisaties en overheden. In het kantoorgebouw van de Rabobank in Alkmaar opent Floris-Jan Blok namens VNO-NCW West de bijeenkomst, waarna het tijd is voor een paneldiscussie onder leiding van Thijs Pennink (New Energy Coalition) met Robin Bäcker (Ontwikkelingsbedrijf NHN), Frits Meester (Duurzaam Ondernemersloket), Erwin Keizer (Van Straalen de Vries transport) en Marina Schuit (Provincie Noord-Holland) over lopende initiatieven in de regio. Er gebeurt namelijk al genoeg en het wordt duidelijk dat door samenwerking en vooroplopen, reeds mooie projecten tot stand zijn gekomen. Erwin Keizer vertelt bijvoorbeeld dat hun bedrijf veel stroom nodig had om trucks te laten rijden. Wind- en zonne-energie zijn in zulke gevallen vaak niet voldoende, dus zal je naar andere oplossingen moeten kijken. Frits Meester legt uit dat het Duurzaam Ondernemersloket kan helpen via begeleiding en advies rondom duurzaam ondernemen. "Wij proberen ondernemers aan tafel te krijgen om te kijken op welke manier ze elkaar kunnen ondersteunen en helpen." Robin Bäcker vertelt dat het ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord ervoor zorgt dat er beweging komt op bedrijventerreinen, zodat er stappen kunnen worden gezet. "Bijvoorbeeld via slimme gezamenlijke energie-oplossingen, maar ook door kennis te bundelen en verspreiden." Marina Schuit benadrukt dat de Provincie Noord-Holland bedrijventerreinen zeer belangrijk vindt en de laatste jaren ook meer nadruk op de energietransitie heeft gelegd met verschillnede manieren van hulpaanbod. De sprekers zijn het erover eens dat verduurzaming van bedrijventerreinen hard nodig is en dat we samen moeten kijken hoe we elkaar zoveel mogelijk kunnen helpen om uitdagingen aan te pakken. Vervolgens vertelt Rob Bogman van VNO-NCW Co-Creatie over succesvolle initiatieven in Brabant en Zeeland. Omdat VNO-NCW Brabant-Zeeland veel leden op bedrijventerreinen heeft, hebben ze gekeken hoe ze specifiek voor die ondernemers waarde kunnen toevoegen. Bijvoorbeeld via energyhubs om samen zoveel mogelijk energie te besparen én op te wekken. "Gezamenlijke regie vanuit bedrijven en overheid is dan wel nodig; we moeten streven naar samenwerking binnen de overheid, binnen het bedrijfsleven en ook onderling." René de Visser van de Rabobank Noord-Holland Noord kan meer vertellen over succesvolle initiatieven in de omgeving waar zij aan hebben bij mogen dragen. "Er kan veel niet, maar wij kijken naar: wat kan er wel? Een collectieve aanpak bespaart geld en vermeerdert kennis." René legt uit dat bedrijven in Westfriesland en Alkmaar al goed georganiseerd zijn, en dat ze dat in de Kop van Noord-Holland nu ook ontwikkelen met Ontwikkelingsbedrijf NHN. "Een energiecoöperatie is dan een mogelijke oplossing, indien je ook piekbelasting kan afvangen en een systeem voor energiemanagement mogelijk is." Tenslotte sluit Hans Huibers, voorzitter van VNO-NCW Noordwest-Holland, de middag af met een oproep aan alle ondernemers: "Wij hebben een netwerk in Haarlem, Den Haag en Brussel en moeten daarom alle geluiden bundelen en ons krachtig te laten horen. Op die manier kunnen we er gezamenlijk voor zorgen dat we bijvoorbeeld maakbedrijven hier kunnen behouden. Sluit je daarom bij ons als VNO-NCW aan!" Een duidelijk statement, waarna Hans de borrel opent, waar de aanwezigen graag nog even napraten met elkaar en in gesprek kunnen met de sprekers. Al met al een informatieve en inspirerende bijeenkomst! Fotocredit: Richard Rood

14-03-2024
Aanmelden nieuwsbrief