De regering moet meer regie nemen bij de herindeling van de economische bedrijvigheid in Nederland. Daar is haast bij geboden want Nederland loopt vast in de grote transitieopgaven in met name de energiesector en landbouw. ‘Investeer in gebieden in plaats van bedrijven’, adviseert het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs.  

In de analyse ‘De Economie van de toekomst begint bij de delta’ roept het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs (CRa) de nieuwe regering op om met plannen te komen waarmee Nederland vooruit kan en klaar is voor de economie van de toekomst.  

Volgens het college mag daarbij geen tijd worden verloren, want de samenleving worstelt met tekorten aan elektriciteit, schoon water en vooral: ruimte. 

Om de keuzes in goede banen te leiden, presenteerde het college onder meer de volgende adviezen:

  • Maak gebruik van triage bij het toewijzen van schaarse middelen
    De schaarste aan ruimte, duurzame energie en zoet water vereist een ‘triage-benadering’. Dit houdt in dat er prioriteiten moeten worden gesteld bij de inzet van deze schaarse middelen, waarbij ruimtelijke factoren een cruciale rol spelen. Overheden moeten afwegen welke economische activiteiten echt noodzakelijk zijn en welke minder urgent zijn.

 

  • Investeer in gebieden in plaats van bedrijven
    Door te investeren in infrastructuur, waterhuishouding en energiesystemen in bepaalde gebieden, blijven publieke investeringen behouden, zelfs als bedrijven vertrekken. Dit zorgt voor duurzame economische groei en betere vestigingsvoorwaarden. 

 

  • Schep ruimtelijke condities om economische sectoren te sturen 
    Overheden kunnen de ruimtelijke ordening gebruiken om economische sectoren met een grote ruimtelijke impact, zoals de industriële landbouw en de energie-intensieve industrie, te sturen. Dit helpt bij de verdeling van publieke goederen en het bevorderen van duurzame praktijken. 

 

  • Kijk verder dan 2050 bij het plannen van de economie
    Het is belangrijk om bij ruimtelijke en economische planning verder vooruit te kijken dan 2050. Beslissingen die nu worden genomen, hebben invloed op de economie van de 22e eeuw. Dit langetermijnperspectief helpt bij het creëren van een duurzame toekomst. 

 

  • Betrek de transitie naar een duurzame economie in ruimtelijke plannen
    De transitie naar een duurzame economie moet een integraal onderdeel zijn van ruimtelijke plannen zoals de Nota Ruimte. Dit omvat het versterken en herschikken van energie-intensieve industrieclusters, het ontwikkelen van kerncentrales, een waterstofbackbone, en aanlandingspunten voor windenergie van zee.

Belangrijk, aldus het CRa, is dat terughoudend wordt omgegaan met het wijzigen van bestemmingen, want dat is vaak onomkeerbaar. 

‘Vruchtbare landbouwgrond waarop een kassencomplex verrijst verliest kostbare bodemfuncties, een uiterwaarde waar woningen worden gebouwd verliest voor altijd zijn waterbergingsfunctie, op een bedrijventerrein dat een gemengde woonwerkbestemming krijgt wordt de maakindustrie uiteindelijk verjaagd.’


Lees het hele bericht ook op Stadszaken.nl

28-06-2024
Event
Slotevent Samen Beter: Op safari naar Willem-Alexander Haven Roermond
Slotevent Samen Beter: Op safari naar Willem-Alexander Haven Roermond

Onderzoekers van Fontys Hogescholen en de Hogeschool Arnhem en Nijmegen hebben binnen het tweejarige RAAK onderzoek Samen Beter gekeken naar hoe de circulaire potentie van bedrijventerreinen beter kan worden benut. De inzichten delen ze op 14 januari 2025 tijdens het Slotevent Samen Beter met een safari naar Living Lab Willem-Alexander meets students in Roermond.   PROGRAMMA 12.00 uur - Ontvangst met broodjeslunch 12.45 uur - Welkom door moderator Dankeld Vanmeenen (Fontys) 12.50 uur - Welkom door gastheer Gemeente Roermond. Met Janou Martens-Goetstouwers en wethouder Dirk Franssen (Gemeente Roermond)  13.05 uur - Dit is Willem-Alexander, over de circulaire bedrijven en de campus W-A meets students en de waarde van zo’n campus voor de betrokkenen. Met een excursie naar de circulaire bedrijven Kalle en Bakker, SIF en Smurfit Westrock. 13.55 uur - Resultaten van het onderzoeksproject Samen Beter rondom competentieprofielen, organisatiegraad, living labs en business cases. Met Cees-Jan Pen (Fontys) en Frank de Feijter (HAN) 14.40 uur - Vertrek per bus naar de Raadszaal van Roermond. 15.00 uur Het resultaat van onderzoek studenten: SDG-profielen maken voor MKB-bedrijven met behulp van een CSRD-tool. 15.30 uur - Ruimte voor vragen en discussie 16.00 uur - Feestelijke afronding van het Samen Beter onderzoeksproject met een borrel 16.30 uur - Bus rijdt terug naar parkeerplaats W-A.   KLIK HIER OM JE AAN TE MELDEN Datum: 14 januari 2025 Locatie: Willem Alexander Haven Roermond en gemeentehuis Roermond Deelnemen is kostenloos. Aanmelden kan via https://kennislab.typeform.com/to/HbNT899H Dit Slotevent wordt georganiseerd in het kader van het onderzoek Samen Beter van de HAN en Fontys Hogescholen. Dit onderzoek is medegefinancierd door Regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Kijk hier voor meer informatie over dit onderzoek.  

14-01-2025
Nieuws
Utrecht krijgt eigen circulair grondstoffendepot
Utrecht krijgt eigen circulair grondstoffendepot

  De gemeente Utrecht krijgt een eigen grondstoffendepot voor de opslag van materialen uit de openbare ruimte die geschikt zijn voor hergebruik. Hiervoor is speciaal een stuk grond aangekocht op bedrijventerrein Lage Weide. Hier zal het eerste grondstoffendepot van Utrecht worden gerealiseerd, waar bijvoorbeeld stoeptegels en onderdelen van speeltuinen kunnen worden opgeslagen, gerepareerd en schoongemaakt, zodat ze later op een andere plek opnieuw kunnen worden gebruikt. Met het depot zet de gemeente Utrecht een belangrijke stap richting het doel om in 2050 een volledig circulaire stad te zijn. “Hoe we omgaan met materialen is niet houdbaar,” vertelt wethouder Susanne Schilderman. “Daarom willen we als stad in 2050 volledig circulair zijn. Utrecht is één van de eerste steden in Nederland die op eigen grond een circulair grondstoffendepot realiseert. Ik ben er erg trots op want hiermee geven we onze materialen een nieuw leven. Bedrijventerrein Lage Weide staat al jaren bekend om hoe zij duurzaam met grondstoffen omgaan. Het is mooi dat wij hier onderdeel van gaan uitmaken, door een plek in te richten waar we kunnen experimenteren en leren over het hergebruik van materialen.” Onlangs is de ‘Visie Utrecht Circulair 2050’ aan de gemeenteraad aangeboden, waarin staat beschreven hoe de gemeente wil komen tot een volledig circulaire stad in 2050. Om dat doel te bereiken is er genoeg ruimte nodig om circulaire activiteiten, zoals opslag en hergebruik van materiaal, mogelijk te maken. In de stad zijn veel waardevolle grondstoffen en herbruikbaar materiaal te vinden in de openbare ruimte, zoals stoeptegels, speeltoestellen en lichtmasten. Bij onderhoudswerkzaamheden en herinrichtingen komen veel van deze grondstoffen vrij. Nu is er vaak niet genoeg ruimte om deze (rest)materialen hoogwaardig te kunnen hergebruiken, bijvoorbeeld om de stoeptegels schoon te maken en te verpakken. Daardoor gaan die stoeptegels en andere verharding nu vaak naar de aannemer, waar er puin van wordt gemaakt voor onder andere wegfundering. Bij de productie van stoeptegels en andere verharding worden kostbare grondstoffen en energie verbruikt, waarbij er veel CO2 vrijkomt. Door het grondstoffendepot kunnen ze binnenkort een tweede leven krijgen. De komende maanden worden gebruikt om een inrichtingsplan te maken voor het terrein en het terrein klaar te maken voor het depot. Samenwerking met andere Europese steden Het gemeentelijk grondstoffendepot voor materialen uit de openbare ruimte is een nieuwe ontwikkeling, waar in Nederland en Europa nog weinig ervaring mee is. Utrecht ontvangt voor het ontwikkelen van een gemeentelijk grondstoffendepot een subsidie van €300.000,- uit het Noordwest Europa programma van Interreg Europe. Interreg Europe is een Europees initiatief waarbij verschillende Europese steden en organisatie worden ondersteund bij innovatieve projecten door onder andere subsidiemogelijkheden en kennisplatforms te bieden. Meerdere Europese steden en organisaties werken samen in het Noordwest Europa programma, dat zich richt op innovaties met en efficiënt gebruik van hulpbronnen en materialen. Plek voor meer circulaire activiteiten Naast het grondstoffendepot is er op de locatie ook plek voor andere circulaire activiteiten. In Utrecht stad en regio is ruimte voor bedrijvigheid zeer schaars. Gezien het belang van circulaire grondstofverwerkende bedrijven voor de stad en regio is het belangrijk dat we daar waar mogelijk sturen op het behoud van deze functies. Met het aankopen van deze locatie wil de gemeente naast het realiseren van een grondstoffendepot ook ruimte bieden aan essentiële circulaire bedrijvigheid. Zo biedt de locatie ruimte om in de nabije toekomst papierinzameling te huisvesten. Daarnaast zijn er kansen om groenrecycling een plek te geven. Deze mogelijkheden worden verkend, waarbij onder andere zaken zoals de capaciteit van het elektriciteitsnet worden meegenomen. De gunstige locatie van De Trip maakt het ook mogelijk en makkelijk om het transport van grondstoffen deels via het Amsterdam Rijnkanaal te doen, wat zorgt voor aanzienlijk minder transportbewegingen en lagere CO2-uitstoot.   Foto: Grondstoffendepot Utrecht, Lage Weide Fotocredit: gemeente Utrecht

13-02-2024
Nieuws
Amsterdamse bedrijven krijgen als eerste flexibel groepscontract elektriciteit
Amsterdamse bedrijven krijgen als eerste flexibel groepscontract elektriciteit

De Energie Coöperatie Amsterdamse Haven (ECAH) heeft met Liander een contract afgesloten waarmee aangesloten bedrijven flexibel met de ruimte op het elektriciteitsnet kunnen omgaan. Dit is voor Liander het eerste flexibele groepscontract dat is opgesteld binnen de nieuwe congestiemanagementregels van de Autoriteit Consument & Markt. De bedrijven aangesloten bij ECAH stemmen hun bedrijfsvoering op elkaar af, maar kunnen bijvoorbeeld ook samen investeren in grootschalige batterijen in dit gebied. Zo kunnen de momenten dat terug moet worden geschakeld door de bedrijven worden beperkt  Dat had wel wat voeten in de aarde, zegt projectmanager Reinoud Botman van The Port of Amsterdam. ‘We zijn in 2021 al gestart met het project. We hebben bijeenkomsten georganiseerd en zijn bedrijven gaan informeren.’  ‘Uiteindelijk hebben we een coöperatie opgericht om uitdagingen, zoals een vol elektriciteitsnet, samen aan te kunnen. Daarna was het makkelijker om in gesprek met Liander te raken.’  Een van de eerste inzichten die uit dat gesprek kwam, was dat er veel ruimte beschikbaar is op het net. Er is wel netcongestie, maar dat heeft te maken met reserveringen, zegt Botman.   ‘Onze inzet tijdens het gesprek met Liander was hoe we die beschikbare ruimte konden vrijspelen. Het kan toch niet zo zijn dat er ruimte is en bedrijven toch niet kunnen opschalen?’ Dat heeft uiteindelijk geleid tot het groepscontract.  Dashboards geven inzicht  Er hoeven voor dit nieuwe contract geen kabels de grond in. ‘We gaan slimmer meten. Als de een meer gebruikt, is er minder voor de ander.’ Hoe dat precies gaat werken, wil de ECAH de komende tijd uitvinden.  Om het elektriciteitsgebruik binnen de coöperatie inzichtelijk te maken, maakt Firan, een dochterbedrijf van Alliander, een dashboard. Daarop kunnen de leden hun eigen stroomgebruik zien en die van alle leden gezamenlijk.  ‘Er zit een koelhuis in de groep van bijna dertig bedrijven’, zegt Botman. ‘Die hoeft niet altijd koelen en kan op piekmomenten de installatie op laag pitje zetten.’  ‘We kunnen er ook voor kiezen een batterij op piekmomenten te ontladen.’ ECAH onderzoekt of zulke batterijen als coöperatie aan te schaffen zijn.  De leden van de ECAH willen ook hun uitbreidingsplannen, met daaraan gekoppeld de elektriciteitsbehoefte, beter in beeld brengen.   'Door de plannen aan Liander te geven, kunnen we veel scherpere plannen maken en zijn conservatieve aannames, die netbeheerders nu door een informatiegebrek moeten maken, niet nodig.  Contract nog niet schaalbaar  Dit unieke contract betekent niet dat Liander deze oplossing direct aan meer bedrijventerreinen kan aanbieden. Een collectief contract is een op maat gemaakte oplossing en daarmee nog niet schaalbaar.  ‘Het is maatwerk, maar op basis van de lessen willen we deze contractvorm in de toekomst breder aanbieden. Ons doel is dat er ook voor andere bedrijventerreinen in Nederland meer mogelijkheden ontstaan op het bestaande elektriciteitsnet’, zegt Chief Transition Officer Daan Schut van Alliander.  Het doel van de netbeheerder is om in 2024 in ieder geval zeven nieuwe flexibele groepscontracten af te sluiten en met Energy Hubs een plan te maken voor een geleidelijke opschaling.  Bij de selectie van mogelijke bedrijventerreinen kijkt Liander naar de aard van het congestieprobleem, het initiatief dat de ondernemers zelf kunnen nemen en of het op die plekken nog lang duurt voordat de verzwaring van het net klaar is.  Het was al langer mogelijk om als individueel bedrijf flexibel gebruik te maken van het elektriciteitsnet via een capaciteitsbeperkingscontract (CBC) en ook bij Schiphol liep een kleine pilot met een groepscontract.  Fotocredit: Todamo / iStock.com

09-02-2024
Aanmelden nieuwsbrief