Twee pilots met Smart Energy Hubs gestart in Flevoland

Een van de leidende principes in veel beleidsstukken is dat ruimte voor economie niet mag afnemen. Een no net loss dus. Maar hoe geef je dat handen en voeten? Het omgevingsprogramma is een krachtig beleidsinstrument uit de Omgevingswet, die zich bij uitstek leent om, samen met gebiedspartners, ruimtelijk-economische ambities concreet te maken.  Op dinsdag 18 november organiseren vakblad BT en TwynstraGudde het webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’. Met in de hoofdrol vier gemeenten die pionierden met het omgevingsprogramma.  Je leert:  Welke soorten omgevingsprogramma’s er zijn (thematisch- of gebiedsgericht) en welk type zich het beste leent voor welk doel;  De afweging maken of het omgevingsprogramma een geschikt instrument is om jou/jullie ruimtelijk-economische ambities verder invulling te geven;  Hoe je bestaand beleid door vertaalt naar een omgevingsprogramma, en wat de toegevoegde waarde is;  Welk type maatregelen in een omgevingsprogramma kunnen worden opgenomen, zoals fysieke acties (ruimreserveringen), juridische instrumenten (regels of uitsluitingen), financiële prikkels/fondsen, maar ook ‘softere’ maatregelen zoals campagnes en het organiseren van netwerken (met bedrijfsleven of kennisinstellingen);  Hoe je van een omgevingsprogramma tot programmatisch werken en uitvoering komt;  Hoe een omgevingsprogramma de weg plaveit naar een algemeen bindend omgevingsplan.  MELD JE METEEN AAN!   PROGRAMMA  09.30 uur  Introductie ‘programma onder de Omgevingswet’  Puck Brunet de Rochebrune & Anouk Paris, resp. principal adviseur en senior adviseur Ruimte, Wonen & economie, TwynstraGudde   09.45 uur  Praktijkcasus 1: Werken aan een balans tussen agrarisch landgebruik, bedrijventerreinen en recreatie – Omgevingsprogramma Economie, Gemeente Putten   Reinard de Jong - Manager Opgaven, Programma's en Projecten, Gemeente Putten en Puck Brunet de Rochebrune (TwynstraGudde)  10.00 uur  Praktijkcasus 2: Beter benutten bestaande bedrijventerreinen, kantoorlocaties en overige werklocaties - Omgevingsprogramma werklocaties, Gemeente Amersfoort  Marco van Hoek, programmamanager Werken, Gemeente Amersfoort  10.15 uur  Praktijkcasus 3: Vastleggen lange termijnvisie en maatregelen op een bedrijventerrein, mét ondernemers – Gebiedsgericht omgevingsprogramma voor bedrijvenpark ‘De Boezen’, Pijnacker   Kjell Wansleeben, senior adviseur Ruimte, Gemeente Pijnacker-Nootdorp  10.30 uur  Praktijkcasus 4: Gemeente Urk (nader in te vullen)  Sjane Marie van Urk, beleid Ruimtelijke Ordening, Gemeente Urk  10.45 uur  Einde  FACTS & FIGURES  Wat: Webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’.  Wanneer: Dinsdag 18 november 2025, 09.30 uur – 10.45 uur.  Kosten: Het is een gratis webinar. Voor wie: EZ-ambtenaren van gemeenten, provincies en rijk, medewerkers van ontwikkelings- en herstructureringsmaatschappijen en iedereen die bezig is met het realiseren van ruimtelijk-economische ambities.  Aanmelden  

Hoe bedrijventerreinen in Noordwest-Europa profiteren van innovatieve energiemanagementsystemen. Een schonere, betrouwbaardere en betaalbare energievoorziening: dat is het doel van GEMS (Green Energy Management Systems for Business Parks). Dit Europese initiatief helpt ondernemers op bedrijventerreinen om hun energieverbruik slimmer te managen. Het project wordt ondersteund door het Interreg NWE-programma en ontvangt ruim vijf miljoen euro uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Oost NL is leadpartner van GEMS. Wat is GEMS? GEMS richt zich op het ontwikkelen en testen van energiemanagementsystemen (EMS) op bedrijventerreinen in vijf landen: Nederland, Duitsland, België, Frankrijk en Ierland. Denk aan terreinen met een aansluiting tussen 1 en 20 MW, waar verschillende bedrijven – vaak mkb – actief zijn. Door hun energieverbruik beter af te stemmen op duurzame opwek en slimme distributie, kunnen ondernemers besparen op kosten én bijdragen aan de energietransitie. Het grotere doel hierbij is om het Europese concurrentievermogen van de industrie te versterken door middel van het stimuleren van een groene groei die het toelaat dat bedrijven kunnen groeien en opschalen zonder dat de economische positie verzwakt wordt.  Eerste partnermeeting in Kassel Op 2 & 3 april 2025 vond in het Duitse Kassel de eerste partnermeeting plaats. Hier kwamen de veertien projectpartners voor het eerst fysiek bijeen om kennis te maken en de inhoud van de werkpakketten te bespreken. Deze ontmoeting markeert het officiële startsein van de internationale samenwerking. Vanuit Nederland, Duitsland, België, Frankrijk en Ierland wordt de komende drie jaar intensief samengewerkt om energiemanagementsystemen in de praktijk te testen en te optimaliseren. Kans voor ondernemers: lagere kosten en meer duurzaamheid  Voor ondernemers biedt GEMS veel voordelen: Slim energiegebruik: met een EMS kunnen bedrijven pieken in hun verbruik beter managen en verspilling voorkomen. Toegang tot technologie en kennis: via regionale partners krijgen ondernemers begeleiding bij het toepassen van nieuwe oplossingen. Minder afhankelijk van overbelaste netten: door lokaal opgewekte energie optimaal te benutten, worden knelpunten in het elektriciteitsnet verkleind. Versterking van concurrentiepositie: door mee te doen aan pilots of gebruik te maken van de kennis uit het project, kunnen bedrijven hun concurrentiepositie versterken. Innovatie op bedrijventerreinen  Het project wordt ondersteund door universiteiten, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en technische experts. In Duitsland start bijvoorbeeld een pilot op het start-up terrein FiDT in Kassel. Ook wordt er gewerkt aan digitale tweelingen van bedrijventerreinen: virtuele modellen waarmee ondernemers hun energie-infrastructuur kunnen simuleren en optimaliseren.  “Voor bedrijventerreinen met een mix van productie en kantoorruimte is dit een enorme kans om energieverliezen in kaart te brengen en gerichter te investeren,” aldus Prof. Dr. Peter Birkner van het Duitse House of Energy. Overdracht en training  De oplossingen die binnen GEMS worden ontwikkeld, zijn overdraagbaar naar andere bedrijventerreinen. Daarnaast komt er een trainingsprogramma waarmee ondernemers en parkbeheerders zelf aan de slag kunnen met energiemanagement.  Foto: Danny Nils Schneider | Wirtschaftsförderung Region Kassel 

De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) speelt een actieve rol in het vernieuwen van werklocaties en het waarborgen van een duurzaam economisch vestigingsklimaat. Vivienne Medik, adviseur economisch vestigingsklimaat bij de MRDH vertelt hoe ook de energie van het OV daar een rol bij kan spelen. De rol van de Metropoolregio “Bij de Metropoolregio richten wij ons op de fysieke werklocaties waar bedrijvigheid is geconcentreerd, zoals bedrijventerreinen, winkelgebieden en kantoorlocaties,” vertelt Medik. “Met name bedrijventerreinen krijgen veel aandacht, omdat de vraag naar ruimte groot is terwijl nieuw aanbod schaars blijft. In sommige gevallen worden bestaande terreinen zelfs getransformeerd naar woningbouw, wat leidt tot extra druk op de beschikbare ruimte voor ondernemers.” De MRDH ondersteunt bij deze uitdagingen door onderzoek, advies, projectfinanciering en regionale afstemming. “We helpen gemeenten bijvoorbeeld om bedrijventerreinen beter te benutten en toekomstbestendig te maken. Dit betekent ook dat we kijken naar verduurzaming en slimme energieoplossingen.” Energie als sleutel tot innovatie Een voorbeeld is het onderzoek naar een energy hub op bedrijventerrein Oudeland in Lansingerland. Dit terrein kampt met netcongestie, wat ondernemers beperkt in hun uitbreidingsmogelijkheden. “We werken samen met ondernemers en gemeenten om te kijken hoe energie slimmer en duurzamer kan worden gebruikt,” zegt Medik. “Een energy hub kan bedrijven helpen energie te delen en efficiënter te benutten.” Daarnaast wordt in Lansingerland gekeken naar de aanleg van een laadstation voor elektrische voertuigen. Dit laadstation zou een belangrijke rol kunnen spelen in de overgang van conventionele dieselvoertuigen naar een elektrisch wagenpark. “De gemeente heeft nog kavels uit te geven nabij metrostation Rodenrijs. Daar rijdt Metrolijn E van RET, die Rotterdam met Den Haag verbindt. Een bedrijfskavel biedt kansen om vervoer, energie en bedrijvigheid slim te combineren,” legt Medik uit. “Op die manier kan de energie van het OV hierbij van nut zijn” Regionale samenwerking cruciaal De kracht van de metropoolregio ligt volgens Medik in samenwerking. “Als een gemeente plannen heeft voor bijvoorbeeld een nieuw bedrijventerrein of een transformatie, zorgen wij ervoor dat andere gemeenten worden geïnformeerd en dat er afstemming plaatsvindt. De impact van dergelijke besluiten stopt immers niet bij de gemeentegrens.” Met projecten zoals die in Lansingerland hoopt de MRDH niet alleen de lokale economie te versterken, maar ook een voorbeeld te stellen voor andere regio’s. “We zitten nog in de onderzoeks- en pilotfase, maar de potentie is enorm. Door energie, duurzaamheid en economische ontwikkeling te combineren, bouwen we aan een toekomstbestendig vestigingsklimaat.” De komende maanden worden belangrijke stappen gezet in het onderzoek naar de energy hub en het laadstation in Lansingerland. Hoewel de plannen nog in de kinderschoenen staan, benadrukt Medik het belang van innovatieve oplossingen. Foto: Unsplash/Nick Staal