CyrusOne breidt uit in Nederland met next-gen datacenter op PolanenPark in samenwerking met SADC

Een van de leidende principes in veel beleidsstukken is dat ruimte voor economie niet mag afnemen. Een no net loss dus. Maar hoe geef je dat handen en voeten? Het omgevingsprogramma is een krachtig beleidsinstrument uit de Omgevingswet, die zich bij uitstek leent om, samen met gebiedspartners, ruimtelijk-economische ambities concreet te maken.  Op dinsdag 18 november organiseren vakblad BT en TwynstraGudde het webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’. Met in de hoofdrol vier gemeenten die pionierden met het omgevingsprogramma.  Je leert:  Welke soorten omgevingsprogramma’s er zijn (thematisch- of gebiedsgericht) en welk type zich het beste leent voor welk doel;  De afweging maken of het omgevingsprogramma een geschikt instrument is om jou/jullie ruimtelijk-economische ambities verder invulling te geven;  Hoe je bestaand beleid door vertaalt naar een omgevingsprogramma, en wat de toegevoegde waarde is;  Welk type maatregelen in een omgevingsprogramma kunnen worden opgenomen, zoals fysieke acties (ruimreserveringen), juridische instrumenten (regels of uitsluitingen), financiële prikkels/fondsen, maar ook ‘softere’ maatregelen zoals campagnes en het organiseren van netwerken (met bedrijfsleven of kennisinstellingen);  Hoe je van een omgevingsprogramma tot programmatisch werken en uitvoering komt;  Hoe een omgevingsprogramma de weg plaveit naar een algemeen bindend omgevingsplan.  MELD JE METEEN AAN!   PROGRAMMA  09.30 uur  Introductie ‘programma onder de Omgevingswet’  Puck Brunet de Rochebrune & Anouk Paris, resp. principal adviseur en senior adviseur Ruimte, Wonen & economie, TwynstraGudde   09.45 uur  Praktijkcasus 1: Werken aan een balans tussen agrarisch landgebruik, bedrijventerreinen en recreatie – Omgevingsprogramma Economie, Gemeente Putten   Reinard de Jong - Manager Opgaven, Programma's en Projecten, Gemeente Putten en Puck Brunet de Rochebrune (TwynstraGudde)  10.00 uur  Praktijkcasus 2: Beter benutten bestaande bedrijventerreinen, kantoorlocaties en overige werklocaties - Omgevingsprogramma werklocaties, Gemeente Amersfoort  Marco van Hoek, programmamanager Werken, Gemeente Amersfoort  10.15 uur  Praktijkcasus 3: Vastleggen lange termijnvisie en maatregelen op een bedrijventerrein, mét ondernemers – Gebiedsgericht omgevingsprogramma voor bedrijvenpark ‘De Boezen’, Pijnacker   Kjell Wansleeben, senior adviseur Ruimte, Gemeente Pijnacker-Nootdorp  10.30 uur  Praktijkcasus 4: Gemeente Urk (nader in te vullen)  Sjane Marie van Urk, beleid Ruimtelijke Ordening, Gemeente Urk  10.45 uur  Einde  FACTS & FIGURES  Wat: Webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’.  Wanneer: Dinsdag 18 november 2025, 09.30 uur – 10.45 uur.  Kosten: Het is een gratis webinar. Voor wie: EZ-ambtenaren van gemeenten, provincies en rijk, medewerkers van ontwikkelings- en herstructureringsmaatschappijen en iedereen die bezig is met het realiseren van ruimtelijk-economische ambities.  Aanmelden  

De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) speelt een actieve rol in het vernieuwen van werklocaties en het waarborgen van een duurzaam economisch vestigingsklimaat. Vivienne Medik, adviseur economisch vestigingsklimaat bij de MRDH vertelt hoe ook de energie van het OV daar een rol bij kan spelen. De rol van de Metropoolregio “Bij de Metropoolregio richten wij ons op de fysieke werklocaties waar bedrijvigheid is geconcentreerd, zoals bedrijventerreinen, winkelgebieden en kantoorlocaties,” vertelt Medik. “Met name bedrijventerreinen krijgen veel aandacht, omdat de vraag naar ruimte groot is terwijl nieuw aanbod schaars blijft. In sommige gevallen worden bestaande terreinen zelfs getransformeerd naar woningbouw, wat leidt tot extra druk op de beschikbare ruimte voor ondernemers.” De MRDH ondersteunt bij deze uitdagingen door onderzoek, advies, projectfinanciering en regionale afstemming. “We helpen gemeenten bijvoorbeeld om bedrijventerreinen beter te benutten en toekomstbestendig te maken. Dit betekent ook dat we kijken naar verduurzaming en slimme energieoplossingen.” Energie als sleutel tot innovatie Een voorbeeld is het onderzoek naar een energy hub op bedrijventerrein Oudeland in Lansingerland. Dit terrein kampt met netcongestie, wat ondernemers beperkt in hun uitbreidingsmogelijkheden. “We werken samen met ondernemers en gemeenten om te kijken hoe energie slimmer en duurzamer kan worden gebruikt,” zegt Medik. “Een energy hub kan bedrijven helpen energie te delen en efficiënter te benutten.” Daarnaast wordt in Lansingerland gekeken naar de aanleg van een laadstation voor elektrische voertuigen. Dit laadstation zou een belangrijke rol kunnen spelen in de overgang van conventionele dieselvoertuigen naar een elektrisch wagenpark. “De gemeente heeft nog kavels uit te geven nabij metrostation Rodenrijs. Daar rijdt Metrolijn E van RET, die Rotterdam met Den Haag verbindt. Een bedrijfskavel biedt kansen om vervoer, energie en bedrijvigheid slim te combineren,” legt Medik uit. “Op die manier kan de energie van het OV hierbij van nut zijn” Regionale samenwerking cruciaal De kracht van de metropoolregio ligt volgens Medik in samenwerking. “Als een gemeente plannen heeft voor bijvoorbeeld een nieuw bedrijventerrein of een transformatie, zorgen wij ervoor dat andere gemeenten worden geïnformeerd en dat er afstemming plaatsvindt. De impact van dergelijke besluiten stopt immers niet bij de gemeentegrens.” Met projecten zoals die in Lansingerland hoopt de MRDH niet alleen de lokale economie te versterken, maar ook een voorbeeld te stellen voor andere regio’s. “We zitten nog in de onderzoeks- en pilotfase, maar de potentie is enorm. Door energie, duurzaamheid en economische ontwikkeling te combineren, bouwen we aan een toekomstbestendig vestigingsklimaat.” De komende maanden worden belangrijke stappen gezet in het onderzoek naar de energy hub en het laadstation in Lansingerland. Hoewel de plannen nog in de kinderschoenen staan, benadrukt Medik het belang van innovatieve oplossingen. Foto: Unsplash/Nick Staal

Op het bedrijvenpark Kraaiven in Tilburg hebben twee buren, de Bibliotheek Midden-Brabant en Trekatex, de handen ineen geslagen om hun terrein te vergroenen. En dat was nodig, want bij regen stonden medewerkers en bezoekers regelmatig tot hun enkels in het water. Hun advies? Wacht niet af, maar pak de kansen die er liggen – met de juiste hulp én financiële ondersteuning. De aanleiding: overlast en onwetendheid Beide bedrijven kampten regelmatig met wateroverlast. “Bij flinke regenval stond ons terrein gewoon blank,” vertelt Bart Lauwaars van Bibliotheek Midden-Brabant. “De afwatering kon het simpelweg niet aan.” Ook bij Trekatex waren de problemen merkbaar, vult Rob Swaans aan. “De bestaande grindbakken uit de jaren '60 waren ooit bedoeld om regenwater op natuurlijke wijze te laten infiltreren in de bodem, maar die konden de toenemende piekbuien niet meer verwerken.” Maar zelf het initiatief nemen om het terrein klimaatbestendig te maken? Dat was er eerlijk gezegd nog niet van gekomen. “Het kost gewoon veel geld,” zegt Rob. “En we wisten helemaal niet dat daar subsidie voor was.” De start: hulp van buitenaf Dat veranderde volgens Rob toen adviesbureau Dobro in opdracht van gemeente Tilburg de bedrijven benaderde om hun buitenterrein te vergroenen. "Het adviesbureau had ons perceel op het oog vanwege de omvang en de mogelijkheden voor klimaatadaptieve maatregelen.” “Zodra we hoorden dat het samen kon met de buren én er ook financiële ondersteuning was van de provincie, gemeente en het waterschap, zijn we serieus gaan kijken,” zegt Bart. “We wisten niet van die mogelijkheden af, maar als we ons steentje kunnen bijdragen zonder een al te grote eigen investering, waarom dan niet?” De uitvoering: kratten, groen en grasbeton Het project werd groots aangepakt en duurde vier maanden, met als belangrijkste maatregel het afwateringssysteem. Onder de grond ligt nu een uitgebreid systeem met zogenaamde infiltratiekratten: grote kunststof bakken waarin het regenwater langzaam kan wegzakken in de bodem. Bart: "We hebben een heel aardig zwembad hier onder de grond gestopt, waar je gewoon met een vrachtwagen overheen kunt rijden. En mocht het systeem tóch vollopen, dan is er een overloop naar de riolering. Maar dat is zelden nodig.” Boven de grond is het terrein opnieuw ingericht. Er kwamen grasbetontegels op de parkeerplaatsen, die waterdoorlatend zijn en ruimte bieden voor groen. Langs de gevels zijn plantvakken aangelegd, en een lange doorgang tussen de panden is vergroend. “Het ziet er niet alleen beter uit,” zegt Rob, “het werkt ook echt. Het water verdwijnt waar het hoort: in de grond, niet op de stoep.” De begeleiding: cruciale rol voor een tussenpartij Zonder de hulp van Dobro was dit project er volgens de heren waarschijnlijk niet van gekomen. “Zij hebben alles gecoördineerd,” zegt Bart. “We hebben nooit rechtstreeks contact gehad met de gemeente of provincie – dat regelde Dobro allemaal. Van het eerste plan van aanpak tot de subsidieaanvraag en de uitvoering: alles liep keurig via hen.” Die ondersteuning was geen overbodige luxe. “Wij zijn ondernemers, geen klimaatspecialisten,” zegt Rob. “De wegen naar instanties kennen we niet goed en het subsidietraject is dan best ingewikkeld. Dan is het fijn als er iemand is die weet wat mogelijk is en hoe je het aan moet pakken.” Het resultaat: droge voeten en een groener terrein Het uiteindelijke resultaat is zichtbaar én voelbaar. Wateroverlast is verleden tijd, volgens Rob de allergrootste winst. De planten beginnen goed te groeien en geven het terrein een vriendelijkere uitstraling. Ook medewerkers merken het verschil. “Zo’n stukje groen, hoe klein ook, maakt het gezelliger,” zegt Bart. “Mensen zitten vaker buiten, halen een keer water voor de planten of trekken er wat onkruid uit. Dat is ook gewoon leuk.” Natuurlijk vergt het groen ook onderhoud, en er zijn altijd dingen die beter kunnen. “Je moet nadenken over wat je in de plantvakken zet,” zegt Rob. “Niet alles groeit vanzelf, en je moet niet verwachten dat het geen werk meer is. Maar dat heb je op een verhard terrein ook, dat hoort erbij.” Kijk wat mogelijk is en vraag om hulp Wat zouden ze andere bedrijven aanraden? “Allereerst: kijk wat er mogelijk is,” zegt Bart. “Wij hadden geen idee dat er subsidie beschikbaar was. Dat is zonde, want het maakt het financiële plaatje een stuk minder. Zo’n kans wil je dus niet laten liggen.” “Schakel ook hulp in,” vult Rob aan. “Er zijn adviseurs en bureaus die precies weten hoe dit soort projecten werken. Die kunnen je helpen met het plan, de aanvraag en de uitvoering. Dat maakt het ook voor kleinere bedrijven haalbaar.” Rob en Bart zijn dus tevreden met het resultaat, maar geven ook een waarschuwing mee: “Als je zelf al begonnen bent met wat aanpassingen op je terrein, zoals wij met grindbakken en struikjes, houd er dan rekening mee dat er misschien weer aanpassingen gedaan moeten worden. Dus als je denkt aan vergroening, zoek vooraf uit wat er zoal mogelijk is.” Deze aanpak is mede mogelijk gemaakt met subsidie van provincie Noord-Brabant, gemeente Tilburg en waterschap. De beschikbare regelingen verschillen per locatie en moment.  Kijk voor voorbeelden en informatie op de pagina duurzamertilburg.nl.    Tekst: Michael Doove