Bedrijventerreinen in Brabant zijn weer goed gevuld en leegstand is, mede door de aantrekkende economie, flink teruggedrongen. De nieuwe prognose voor bedrijventerreinen laat zien dat met name de logistiek en industrie de komende jaren nog extra ruimte vragen.

De groei van de economie en werkgelegenheid, maar ook nieuwe ontwikkelingen hebben effect op de vraag naar ruimte, vestigingseisen en locatiekeuzes van bedrijven en kantoren. Zo spelen automatisering en robotisering, de groei van het online winkelen en de beschikbaarheid van kenniswerkers en arbeidsmigranten een rol, maar ook duurzame energie en circulariteit zijn belangrijke vestigingsfactoren.

Bedrijventerreinen vraaggericht ontwikkelen

De samenwerking tussen Brabantse gemeenten over de ontwikkeling van bedrijventerreinen werpt vruchten af. Overbodige plannen voor bedrijventerreinen zijn de afgelopen jaren voor een belangrijk deel geschrapt en leegstand is door de aantrekkende economie teruggebracht tot een aanvaardbaar niveau. Een aantal regio’s hebben regionale bedrijvenloketten opgericht om bedrijven te begeleiden naar de beste plek in de regio. Over nieuwe locaties voor logistiek vindt Brabantbreed afstemming plaats en er zijn afspraken gemaakt over vraaggericht ontwikkelen. Dat wil zeggen dat nieuwe locaties niet ‘op voorraad’ klaarliggen, maar pas ontwikkeld worden als een concrete gebruiker in beeld is.
De nieuwe prognose laat zien dat de komende jaren vooral de sterk gegroeide high- en mediumtechindustrie en de logistiek nog extra behoefte aan ruimte hebben, tot 2030 gaat het om 600 tot 1300 hectare. Gedeputeerde Erik van Merrienboer (Ruimte): “Door voor de extra ruimtevraag ook zorgvuldig en vraaggericht bedrijvenlocaties te ontwikkelen, kunnen we vooral, zo niet uitsluitend, ruimte bieden aan bedrijven die toegevoegde waarde hebben voor de economie en werkgelegenheid in Brabant.”

Vergroening en verduurzaming

Tegelijk dienen zich ook andere vraagstukken aan, benadrukt Van Merrienboer: “Werklocaties leveren een onmisbare bijdrage aan het laten slagen van opgaven op gebied van bijvoorbeeld energie, vergroening en verduurzaming en de arbeidsmarkt.” Een voorbeeld daarvan is de gemeente Waalwijk, die bepaalde dat elk nieuw logistiek bedrijf zonnepanelen moet kunnen dragen. Als de pandeigenaar de panelen zelf niet legt, moet hij het dak beschikbaar stellen voor exploitatie. “Ik hoop dat dergelijke voorbeelden Brabantse gemeenten inspireren om voor een nieuwe gezamenlijke basiskwaliteit te gaan. De bedrijventerreinafspraken die we in 2019 maken bieden daar bij uitstek gelegenheid voor.”

Kantoren: 25% vervangen

De hoeveelheid kantoren groeit de komende jaren niet. Wel vraagt 25% van de bestaande kantoren om vervanging, omdat ze verouderd zijn en niet meer passen bij eisen van deze tijd. Ook de locatiekeuze van kantoren verandert, bedrijven kiezen vooral voor vestiging in de vier grote Brabantse steden. Op andere plekken, vooral in de middelgrote steden, komen kantoren vaker leeg te staan. Het ombouwen naar woningen biedt voor sommige kantoren soelaas, maar niet alle leegkomende kantoren zijn daarvoor geschikt. De provincie ondersteunt diverse gemeenten met dergelijke transformatieopgaven.

13-12-2018
Event
Webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’
Webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’

Een van de leidende principes in veel beleidsstukken is dat ruimte voor economie niet mag afnemen. Een no net loss dus. Maar hoe geef je dat handen en voeten? Het omgevingsprogramma is een krachtig beleidsinstrument uit de Omgevingswet, die zich bij uitstek leent om, samen met gebiedspartners, ruimtelijk-economische ambities concreet te maken.  Op dinsdag 18 november organiseren vakblad BT en TwynstraGudde het webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’. Met in de hoofdrol vier gemeenten die pionierden met het omgevingsprogramma.  Je leert:  Welke soorten omgevingsprogramma’s er zijn (thematisch- of gebiedsgericht) en welk type zich het beste leent voor welk doel;  De afweging maken of het omgevingsprogramma een geschikt instrument is om jou/jullie ruimtelijk-economische ambities verder invulling te geven;  Hoe je bestaand beleid door vertaalt naar een omgevingsprogramma, en wat de toegevoegde waarde is;  Welk type maatregelen in een omgevingsprogramma kunnen worden opgenomen, zoals fysieke acties (ruimreserveringen), juridische instrumenten (regels of uitsluitingen), financiële prikkels/fondsen, maar ook ‘softere’ maatregelen zoals campagnes en het organiseren van netwerken (met bedrijfsleven of kennisinstellingen);  Hoe je van een omgevingsprogramma tot programmatisch werken en uitvoering komt;  Hoe een omgevingsprogramma de weg plaveit naar een algemeen bindend omgevingsplan.  MELD JE METEEN AAN!   PROGRAMMA  09.30 uur  Introductie ‘programma onder de Omgevingswet’  Puck Brunet de Rochebrune & Anouk Paris, resp. principal adviseur en senior adviseur Ruimte, Wonen & economie, TwynstraGudde   09.45 uur  Praktijkcasus 1: Werken aan een balans tussen agrarisch landgebruik, bedrijventerreinen en recreatie – Omgevingsprogramma Economie, Gemeente Putten   Reinard de Jong - Manager Opgaven, Programma's en Projecten, Gemeente Putten en Puck Brunet de Rochebrune (TwynstraGudde)  10.00 uur  Praktijkcasus 2: Beter benutten bestaande bedrijventerreinen, kantoorlocaties en overige werklocaties - Omgevingsprogramma werklocaties, Gemeente Amersfoort  Marco van Hoek, programmamanager Werken, Gemeente Amersfoort  10.15 uur  Praktijkcasus 3: Vastleggen lange termijnvisie en maatregelen op een bedrijventerrein, mét ondernemers – Gebiedsgericht omgevingsprogramma voor bedrijvenpark ‘De Boezen’, Pijnacker   Kjell Wansleeben, senior adviseur Ruimte, Gemeente Pijnacker-Nootdorp  10.30 uur  Praktijkcasus 4: Gemeente Urk (nader in te vullen)  Sjane Marie van Urk, beleid Ruimtelijke Ordening, Gemeente Urk  10.45 uur  Einde  FACTS & FIGURES  Wat: Webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’.  Wanneer: Dinsdag 18 november 2025, 09.30 uur – 10.45 uur.  Kosten: Het is een gratis webinar. Voor wie: EZ-ambtenaren van gemeenten, provincies en rijk, medewerkers van ontwikkelings- en herstructureringsmaatschappijen en iedereen die bezig is met het realiseren van ruimtelijk-economische ambities.  Aanmelden  

18-11-2025
Nieuws
Erwin van der Krabben presenteert onderzoeksrapport 'Grip op grond'
Erwin van der Krabben presenteert onderzoeksrapport 'Grip op grond'

De modernisering van het grondbeleid staat hoog op de agenda van de overheid. Dit beleid speelt een belangrijke rol bij het versnellen van financieel haalbare woningbouw. In 2023 stuurde voormalig minister Hugo de Jonge een Kamerbrief naar de Tweede Kamer waarin hij de noodzaak van een vernieuwd grondbeleid toelichtte. Een jaar later onderzocht een ambtelijke werkgroep verschillende opties om via aanpassingen in het grondbeleid woningbouw te versnellen. Ook het huidige Kabinet Schoof zet zich in voor deze modernisering. Minister Mona Keijzer bracht eind 2024 een voortgangsrapportage over grondbeleid uit. Hoe vernieuwd grondbeleid bijdraagt aan duurzame gebiedsontwikkeling Hoogleraar gebiedsontwikkeling Erwin van der Krabben (Radboud Universiteit) onderzocht, in opdracht van de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen, hoe een vernieuwd grondbeleid kan bijdragen aan duurzame gebiedsontwikkeling. Zijn onderzoek richtte zich op drie samenhangende ambities: Het versnellen van woningbouw in de regio. Het bevorderen van duurzaamheid en circulariteit bij gebiedsontwikkeling. Het verduurzamen van bestaande woningen en gebouwen. Op woensdag 23 april 2025 presenteerde Van der Krabben zijn bevindingen. Experts uit de publieke en private sector gingen met elkaar in gesprek over hoe gemeenten hun grondbeleidsinstrumenten kunnen gebruiken om meer grip te krijgen op grondeigendom en de stijging van grondprijzen. Ook werd besproken hoe de voorgestelde modernisering van het grondbeleid gemeenten in de toekomst kan helpen gebiedsontwikkeling te versnellen. Het rapport Het onderzoeksrapport 'Grip op grond' biedt waardevolle inzichten voor beleidsmakers en experts die werken aan duurzame en toekomstbestendige gebiedsontwikkeling. De Groene Metropoolregio gaat gemeenten helpen om met de aanbevelingen aan de slag te gaan. Het rapport kun je via [email protected] opvragen.

24-04-2025
Nieuws
Instrumenten uit de Omgevingswet voor ruimte voor economie
Instrumenten uit de Omgevingswet voor ruimte voor economie

Sinds de inwerkingtreding van de Omgevingswet is het ruimtelijke-ordeningsinstrumentarium grondig veranderd. De ‘Handreiking Ruimte voor Economie’ moet overheden inzicht geven in het nieuwe instrumentarium en de toepassingsmogelijkheden hiervan voor het ruimtelijk – economisch beleid – voor ruimte voor economie. De handreiking is in opdracht van het ministerie van Economische Zaken ontwikkeld door Rho adviseurs en Antea group. Klik hier om de Handreiking Ruimte voor Economie te downloaden (pdf). Vanuit het Nationaal Programma 'Ruimte voor economie' wordt beleid ontwikkeld voor het verbeteren van de beschikbaarheid en het gebruik van werklocaties in het algemeen en bedrijventerreinen in het bijzonder. Deze handreiking beschrijft een aantal mogelijke ruimtelijke maatregelen om voldoende ruimte en kwaliteit voor werklocaties en bedrijventerreinen te waarborgen en ontwikkelen. Bijvoorbeeld door clusters van bedrijven van nationaal belang uit het Nationaal Programma Ruimte voor Economie in juridische zin te borgen en daarmee te beschermen. Denk aan de vijf industrieclusters of de veertien campussen uit het programma. Een ander voorbeeld is het toepassen van de Utrechtse BAR-code. Deze barcode maakt slim gebruik van de beschikbare ruimte door - waar mogelijk - functies te combineren (dus ook wonen en werken) en ruimte multifunctioneel te gebruiken.  De handreiking is bedoeld voor alle overheden om ervoor te zorgen dat er nu en in de toekomst voldoende ruimte voor economie beschikbaar is en te sturen op 'het juiste bedrijf op de juiste plek'. En het kan helpen bij de nadere uitwerking van het Programma Ruimte voor Economie in samenwerkingsafspraken en een uitvoeringsagenda en in het kader van de Nota Ruimte. Beeld: iStock.com - bortecristian

08-01-2025
Aanmelden nieuwsbrief