Monitor Werklocaties: Noord-Holland telt meeste bedrijven in Nederland

Onderzoekers van Fontys Hogescholen en de Hogeschool Arnhem en Nijmegen hebben binnen het tweejarige RAAK onderzoek Samen Beter gekeken naar hoe de circulaire potentie van bedrijventerreinen beter kan worden benut. De inzichten delen ze op 14 januari 2025 tijdens het Slotevent Samen Beter met een safari naar Living Lab Willem-Alexander meets students in Roermond.   PROGRAMMA 12.00 uur - Ontvangst met broodjeslunch 12.45 uur - Welkom door moderator Dankeld Vanmeenen (Fontys) 12.50 uur - Welkom door gastheer Gemeente Roermond. Met Janou Martens-Goetstouwers en wethouder Dirk Franssen (Gemeente Roermond)  13.05 uur - Dit is Willem-Alexander, over de circulaire bedrijven en de campus W-A meets students en de waarde van zo’n campus voor de betrokkenen. Met een excursie naar de circulaire bedrijven Kalle en Bakker, SIF en Smurfit Westrock. 13.55 uur - Resultaten van het onderzoeksproject Samen Beter rondom competentieprofielen, organisatiegraad, living labs en business cases. Met Cees-Jan Pen (Fontys) en Frank de Feijter (HAN) 14.40 uur - Vertrek per bus naar de Raadszaal van Roermond. 15.00 uur Het resultaat van onderzoek studenten: SDG-profielen maken voor MKB-bedrijven met behulp van een CSRD-tool. 15.30 uur - Ruimte voor vragen en discussie 16.00 uur - Feestelijke afronding van het Samen Beter onderzoeksproject met een borrel 16.30 uur - Bus rijdt terug naar parkeerplaats W-A.   KLIK HIER OM JE AAN TE MELDEN Datum: 14 januari 2025 Locatie: Willem Alexander Haven Roermond en gemeentehuis Roermond Deelnemen is kostenloos. Aanmelden kan via https://kennislab.typeform.com/to/HbNT899H Dit Slotevent wordt georganiseerd in het kader van het onderzoek Samen Beter van de HAN en Fontys Hogescholen. Dit onderzoek is medegefinancierd door Regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Kijk hier voor meer informatie over dit onderzoek.  

De gemeente Lansingerland gaat in beeld brengen hoe het bedrijventerrein Klappolder beter kan worden benut. Het gaat daarbij om een visie op de toekomstige inrichting van de Klappolder en een betere organisatie van het bedrijventerrein. De bestuurscommissie Economisch Vestigingsklimaat van de MRDH maakt er geld voor vrij. Klappolder heeft van oudsher een agrologistiek profiel. Maar door de komst van Zalando en de sluiting van de veilingen van Royal Flora Holland en de Greenery twee jaar geleden, veranderde het bedrijventerrein naar een meer reguliere logistiek. Tegelijkertijd is er ook vraag naar voldoende ruimte voor bedrijfsactiviteiten met een hogere milieucategorie.  Het bedrijventerrein in Lansingerland heeft kansen voor uitbreidingsruimte voor nieuwe bedrijfsactiviteiten. Dat biedt mogelijkheden voor de gemeente Lansingerland maar ook voor de Haagse regio. In de Haagse regio is er een grote vraag naar nieuwe bedrijfsruimte. De MRDH maakt het onderzoek naar optimalisering van het bedrijventerrein Klappolder financieel mogelijk.

Hoe creëer je werkruimte in een dichtbebouwde stad en voorkom je dat bedrijventerreinen veranderen in woongebieden? De Leidse wethouder Fleur Spijker pakt de regie met een ontwikkelagenda, waarmee de stad samen met ondernemers en marktpartijen actief stuurt op voldoende (betaalbare) ruimte voor werk. ‘Voor woningen bestaan wettelijke regels over betaalbaarheid, zou dat niet ook voor werkruimtes moeten gelden?’  Spijker gaat als wethouder over economie, kennis, sport en gezondheid. In de afgelopen juni door de Leidse raad vastgestelde Ontwikkelagenda Ruimte voor Werk wil ze inzetten op meer betaalbare werkruimte in de stad. Ook wil ze de regiefunctie van de gemeente versterken om vitale Leidse bedrijventerreinen te behouden. Het gebrek aan ruimte voor ondernemers in de universiteitsstad is de Leidse wethouder een doorn in het oog, zegt Spijker in een interview dat verschijnt in het oktobernummer van vakblad BT. Ze wil dit met langjarig beleid ondervangen met onder meer een fonds dat functiemenging van wonen en werken en herontwikkeling van leegstaande bedrijfsruimtes stimuleert.   Hoe ziet dit fonds eruit?   'We onderzoeken de oprichting van een fonds voor betaalbare werkruimte, bedoeld om ondernemers met minder financiële middelen te helpen en om onrendabele kosten in ontwikkelingsprojecten te dekken. Daarnaast verkennen we andere financiële en ruimtelijke instrumenten, zoals optoppen, verdichten en een verplicht percentage bedrijfsruimte bij nieuwe projecten, om het aanbod van betaalbare werkruimte in de stad te vergroten.'  Welke sturingsmogelijkheden heb je als gemeente waar het gaat om beter benuttent?  ‘Naast de opzet van het fonds onderzoeken we andere mogelijkheden, zoals het verplichten van een percentage bedrijfsruimte bij nieuwe woningbouwprojecten of het beter benutten van bestaande ruimte. Ook doen we mee aan een tweejarig onderzoek met hogescholen in Amsterdam, Rotterdam en Tilburg om een soort ‘handleiding’ te maken voor het behouden van betaalbare werkruimte in grote steden. Verder hebben we in Leiden de Stichting Werk en Onderneming (SWO), die actief is in het aanbieden van betaalbare werkplekken voor startende ondernemers.’  Wat zijn - naast ruimte voor werk in de stad - de plannen voor de Leidse bedrijventerreinen?   'Als onderdeel van de Agenda Ruimte voor Werk hebben we met andere gemeenten binnen het regionale samenwerkingsverband Economie071 een strategie opgesteld voor de bedrijventerreinen met een looptijd tot 2040. Hierin staat welke terreinen beschikbaar blijven voor bedrijven en hoe we ze verder gaan ontwikkelen.'  ‘Voor Leiden maken we per bedrijventerrein een specifiek plan, een zogenoemd profiel, dat een wenkend ontwikkelperspectief voor de terreinen vormt. Met dit perspectief willen we samen met ondernemers duidelijkheid geven over de toekomst van hun werkplekken, zodat ze durven te investeren en hun bedrijfsruimtes kunnen verduurzamen.’  Betrek je ook omringende gemeenten en wat kan de overheid doen?   ‘De profielen voor de Leidse bedrijventerreinen worden voor langere termijn vastgelegd. Daarnaast praten we ook met andere gemeenten, de provincie en het Rijk om dit thema hoger op de agenda te krijgen.’  ‘Voor volkshuisvesting is bijvoorbeeld wettelijk geregeld wat betaalbaarheid is en welke verhoudingen tussen huur en koop en betaalbaarheid. Er is huursubsidie voor ondersteuning in de huurlasten en er zijn professionele partijen voor volkshuisvesting. Voor bedrijfshuisvesting is dat allemaal niet.'   ‘Ik wil ook echt het Rijk oproepen om daarin te bewegen, omdat de huurprijzen in de stad op dit moment hoog zijn. Dat zorgt ervoor dat mkb’ers en startups de stad uit worden gedrukt. Met dit beleid willen we dat te allen tijde voorkomen.’  Daar wil je ook voor waken met de opzet van een regionale herontwikkelingsmaatschappij?  ‘De wethouders economie en de ondernemers in de stuurgroep bedrijventerreinen binnen het Economie071-samenwerkingsverband ondersteunen een onderzoek naar een ROM (regionale ontwikkelingsmaatschappij bedrijventerreinen, red.) voor dit gebied.'  ‘Op dit moment werken we aan het opstellen van een zogenoemde projectenpijplijn. Daarmee willen we inzichtelijk maken welke projecten kansrijk zijn als startprojecten van een professionele ROM, met een organisatiestructuur vergelijkbaar met die in de Drechtsteden en Utrecht.’  ‘Ook willen we zicht krijgen op de financieringsbehoefte, welke organisatiekosten en investeringskosten daarmee samenhangen.'   Wanneer gaat de ROM van start?  'We verwachten dat we in de tweede helft van 2025 een besluit aan de colleges en raden van de 071 regio voor kunnen voorleggen. Dat houdt in een regionale ontwikkelmaatschappij als een sturend instrument voor de herontwikkeling van onze bestaande bedrijventerreinen en als aanjager voor de gebiedsontwikkeling van nieuwe terreinen.’  ‘Ik hoop ook dat provincie en Rijk hieraan meewerken door geld en kennis en kunde beschikbaar te stellen zodat we de trein op gang kunnen brengen. Je hebt zo’n vehikel nodig om grote stappen te maken.’  Hoe voorkom je dat bedrijventerreinen plaatsmaken voor woningbouw?  ‘In de ontwikkelagenda staat dat we voldoende werkruimte willen behouden in de stad. We hebben een sterke kenniseconomie, maar daartegenover staat dat Leiden de stadsverzorgende economie hard nodig heeft om te functioneren en om iedere Leidenaar van werk te voorzien.’  ‘Bedrijventerreinen vervullen een belangrijke rol. Door gezamenlijk een profiel op te stellen, zorgen we ervoor dat ondernemers actief betrokken zijn. Ook bieden we tegelijkertijd duidelijkheid over de ontwikkelingsmogelijkheden van het terrein.’  Waar denk je dan concreet aan?  'Voor sommige terreinen gaan we functies combineren, zoals wonen en werken, maar de meeste blijven minstens tot 2040 gewoon bedrijventerrein. Daar willen we juist meer bedrijven huisvesten door de ruimte beter te benutten, te verdichten en de hoogte in te gaan.’  ‘Tegelijkertijd willen we ondernemers stimuleren om hun vastgoed te verduurzamen en samen met hen vergroening, klimaatadaptatie en energietransitie oppakken.’  Verdichten en beter benutten dus. Waar ligt de fysieke grens?  'Net als andere regio’s zitten we ontzettend krap in de ruimte. Als die willen maken voor bedrijvigheid vergt dat een enorme ‘schuif opgave’. In Leiden zetten we in op beter benutten en de hoogte ingaan. Dat kan alleen met een regionale aanpak, maar daar zitten beperkingen aan.’  ‘Ruimte efficiënt gebruiken is belangrijk, maar dat mag niet ten koste gaan van de leefbaarheid. Verdichten betekent vaak ook meer verkeer en werkplekken, dus daar moeten we goed over nadenken. We willen ook vergroenen om problemen zoals hittestress en wateroverlast te voorkomen.’  ‘Als verdichting niet meer mogelijk is of een bedrijf wil uitbreiden, kijken we samen met de regio naar alternatieven. De hernieuwde regionale bedrijventerreinenstrategie die we recent hebben vastgesteld en de instrumentaria binnen de Omgevingswet bieden handvatten om bedrijven te behouden die belangrijk zijn voor de regio.’  Lees het artikel ook op Stadszaken.nl   Beeld: iStock - JaySi | Leiden, Zuid-Holland